Experimenteren met oude transceivers – door Richard PA3GQF
Experimenteren met oude transceivers – door Richard PA3GQF
Beste radiovrienden,
De laatste dagen voor kerst zijn er weer interessante ontwikkelingen geweest in onze radiowereld.
Ik wil jullie graag wat vertellen over wat er gebeurd is.
Afgelopen donderdag hadden we de laatste verenigingsavond van het jaar.
Dit betekent echter niet dat alle activiteiten stilvallen.
De laatste tijd heb ik de mogelijkheid om actief te zijn op de vereniging, en daar maak ik graag gebruik van.
Zo ben ik afgelopen zaterdag weer actief geweest.
Oude transceivers tot leven brengen
Simon, PA0JQD, is enorm actief bezig met het weer tot leven brengen van oude transceivers.
Hij verdiept zich intensief in hoe problemen opgelost kunnen worden.
Ik had nog een AN/GRR-9 (GRC-9) uit de nalatenschap van Gerard Meys, PA3AAE.
Deze set was eerst bij SK Paul de Keizer, PA3AQL, terechtgekomen en later bij mij.
Jaren geleden had ik de set getest, en toen werkte hij nog in CW. Dat is inmiddels misschien wel tien jaar geleden.
Donderdag stelde Simon voor om de set eens mee te nemen naar de vereniging en uit te proberen.
Ik had er in eerste instantie weinig zin in.
De set is behoorlijk zwaar.
Maar ik besloot zaterdagochtendvroeg in de ochtend toch de stoute schoenen aan te trekken.
Ik haalde de GRC-9, inclusief dynamotor en voeding, tevoorschijn en laadde alles in de auto.
Het was even sjouwen door mijn huis, maar het ging allemaal goed.
Een spannende test
Eenmaal op de vereniging stuurde ik Simon een berichtje dat ik de GRC-9 had meegenomen.
Samen hebben we alles naar binnen gesleept.
Ik was wel een beetje bang dat de oude condensatoren het niet meer zouden doen.
Ik had op YouTube een filmpje van PI4SRS gezien waarin zo’n oude condensator ontplofte.
Ook op mijn werk vervang ik vaak condensatoren die ouder zijn dan tien jaar.
Simon was echter niet bang en zette spanning op de set.
Tot onze verrassing werkte de zender van de GRC-9!
Met een andere ontvanger hebben we gekeken waar de GRC-9 uitzond.
Het afstemmen van de zender en ontvanger is niet zo eenvoudig – vooral niet voor een leek.
Er lag nog een oude seinsleutel op de vereniging, die we eraan gekoppeld hebben. Zo konden we op 80 meter CQ geven.
Hoewel de 80-meter band in de middag grotendeels dicht was, zagen we dat de CQ-signalen via PI4CC op Reverse Beacon gehoord werden.
Dit was opvallend, want de CW-tonen van de GRC-9 zijn niet erg zuiver.
In eerste instantie zaten we ver buiten de band, maar later hebben we de set op 3568 kHz gezet.
Problemen met AM en de ontvanger
We wilden ook proberen of we in AM konden uitzenden, maar dat werkte niet direct.
Ook de ontvanger had problemen.
Simon besloot de set verder te onderzoeken en nam een aantal onderdelen mee naar huis, waar hij ook een GRC-9 heeft om te testen.
Een bekende uitdaging bij deze sets is de koolstofmicrofoon, die vaak niet goed meer werkt doordat de koolstof samenklontert.
Een oplossing is om op de microfoon te tikken of hem in de koelkast te leggen.
Meer experimenten op zondag
Zondag was ik weer op de vereniging.
Ik begon met een rondje op 3612 kHz in CW, waarna Hans, PA5FN, op 145.350 kHz terug kwam dat hij me gehoord had.
Later kwamen ook Huib, PA3DSJ, en Hans, PA3GXB, ook even retour in LSB op 3612 kHz.
Ik had thuis een opname gemaakt via de websdr in Maasbree.
Ik hoorde bij het terugluisteren dat mijn stem op 3612 kHz niet heel natuurlijk klonk, maar wel goed verstaanbaar.
Het was wel rumoerig op de 80-meter band. Nico, PA4NIC, stelde ooit voor om de hoge tonen-tx in de IC-7300 wat harder te zetten.
Later op zondag kwam Simon weer langs en hebben we verder gewerkt aan de GRC-9.
De ontvanger en AM-modulatie bleven problematisch.
Ik had Thea Meijs-Nijssen, PA3HBP, een bericht gestuurd of zij meer wist over deze set.
Zij vertelde dat de AM-modus ook in het verleden al problemen gaf.
Gerard gebruikte de set alleen in CW, dus hebben ze het destijds zo gelaten.
Hulp van een expert
Op zondag hadden we ook contact met Martin, PE1BIW, een expert in AM.
Hij vertelde dat de koolmicrofoons van oude transceivers vaak problematisch zijn.
Van tien microfoons werkt er misschien één goed. Soms wordt een koolmicrofoon uit een oude T65-telefoon gebruikt, mits aangepast.
Simon heeft dit geprobeerd en stuurde me later een bericht dat dit inderdaad het probleem oploste.
De microfoon van de GRC-9 moest wel aangepast moest worden.
Vooruitkijken
Het is fascinerend om te zien hoe we deze oude apparatuur weer tot leven kunnen brengen, ondanks hun leeftijd en complexiteit.
Misschien doen we eind van de maand wel mee aan de GRC-9-contest. Het zou leuk zijn!
Bedankt voor de aandacht en iedereen een fijne kerst en graag tot de volgende keer.
Met vriendelijke groet,
Richard van den Engel, PA3GQF
Foto’s, video en opname van Maasbree websdr op deze link.
Ik kwam ook nog deze link tegen naar de oude pi9hm website. Niet alle linken werken nog, maar wel erg leuk.
eof